buiten-ij

"Bavink en Bekker liepen voorop, daarachter kwam Kees in z'n eentje, mij hadden ze met Hoyer opgescheept. Het was op een middag in November, achter ons stond 't lage zonnetje, midden boven den Zeeburgerdijk. Hoyer liep met z'n jas open, de eenige overjas die wij met z'n vijven hadden. Het was een bijzonder mooie, zoele dag. Rechts in de diepte lagen de weilanden, bleekgroen en drassig. Voor ons uit, onder aan den dijk, stonden de boomen van 't Jodenkerkhof hoog en knoestig en hadden een lila weerschijn. Bleekblauw was de lucht boven ons, als wij ons omkeerden zagen wij de zon in 't Spuikanaal schijnen en op de sjofele houten loodsen aan de overzij, de anders zoo onoogelijke grijze planken blonken in 't licht, de heele weereld om ons heen blonk in 't licht, de aarde gaf licht op en zoo ver onze oogen reikten was de wereld van ons, en verder.
Wij liepen van de stad af, wij stapten hard, de zoolen van Hoyer, die heel waren, klepperden op de keien. Bavink zwaaide z'n stok boven z'n hoofd en gaf Hoyer een duw. Wij waren blij en uitbundig om niets, om 't mooie weer, om de zonneschijn, om de lucht om ons heen, die wij ademden en om de lucht boven ons, die wij zagen. Wij gingen uit om de wereld te veroveren, alleen Hoyer geloofde daar niet aan, die wist niet beter dan datti op den Zeeburgerdijk liep, bij de slachtplaats.
Maar toen wij aan 't eind van den dijk kwamen en de Zuiderzee voor ons zagen, toen werd ook Hoyer stil, zoo stil als 't water, dat wittig, blauw was, als de lucht er boven. En in 't Noorden, achter de strekdam, was 't Buiten-IJ krijtwit. Een vrachtboot en een sleepbootje stoomden naar de stad, van Oost naar West, zij waren achter den strekdam, maar hun rook zag je weerspiegelen aan deze zijde er van. En een tjalk voer er, met een wit zeil, de schoot over bakboord. En daarachter lag Durgerdam, met z'n kleine huisjes aan den dijk en z'n twee kleine torentjes en wat kale boomen, zwart daartusschen en op de reede, heel klein, wat scheepjes, de masten staken schraaltjes in de lucht. Naar rechts, buitengaats was wat rook van stoombooten die je niet zag.
Groot was God dien middag en goedertieren. Door onze oogen kwam Zijn wereld naar binnen en leefde in onze hoofden. En onze gedachten gingen woordeloos uit over de wereld, ver over den gezichtseinder gingen zij. En zoo vloeiden de wereld en wij beurtelings in elkaar over."

uit: Buiten-IJ van Nescio, 1914